info@bwladvies.nl
kvk 56848498
Cognitief ontwerpen
Wij sluiten aan bij de kracht van het menselijk brein.
BWL advies herontwerpt werkprocessen, samenwerkingsafspraken en ontwerpt methodes op basis van deze cognitief en sociaal psychologische kennis. Wij sluiten aan bij de kracht van ons brein en voorkomen het ontstaan van systematische fouten en cognitieve illusies. We noemen dit 'cognitief ontwerpen'.
Cognitief ontwerpen staat voor het ontwerpen van processen en organisatiestructuren die als vanzelf leiden tot het gewenste, het bedoelde gedrag. Die niet volgens een bureaucratische procedure dwingen tot een resultaat, maar die vanuit automatische reflexen verleiden tot dat resultaat. Het levert tevreden cliënten, tevreden medewerkers, hogere kwaliteit, grotere effectiviteit en grotere efficiëntie op.
De manier waarop het menselijk cognitieve systeem, de hersenen, zijn gebouwd, heeft grote effecten op menselijke waarneming, informatie verwerking en gedrag. Op het gebied van de waarneming leidt dit bijvoorbeeld tot verschillende visuele illusies: we zien dingen die er niet zijn omdat onze hersenen ontbrekende stukken invullen. Vergelijkbare fenomenen treden in andere hersenprocessen op, bijvoorbeeld bij het nemen van besluiten. Ook daar vullen onze hersenen zonder dat we dat ons bewust zijn missende of tegenstrijdige gegevens in. Met name deze cognitieve illusies hebben een belangrijk effect op onze dagelijkse werkzaamheden.
De werking van ons geheugen en de manier waarop we nieuwe informatie daarin opslaan (de manier waarop we leren dus) is eveneens van grote invloed op ons dagelijkse leven. Onze herinneringen zijn bewezen onbetrouwbaar. Sterker nog, als we na een voorval daar nog en aantal malen over denken of napraten met anderen, kan de herinnering met terugwerkende kracht worden aangepast. Het gevolg kan zijn dat we ons met zekerheid iets herinneren dat nooit heeft plaatsgevonden.
Een belangrijke eigenschap van ons geheugen is de associatieve opbouw en werking. Daarnaast is er een verschil tussen opgeslagen 'feiten' en geleerd gedrag. Willen we nieuwe dingen leren dan is het wenselijk om dat te laten aansluiten bij dat wat we al weten. Feiten die geassocieerd kunnen worden met bekende kennis, gedrag dat kan worden gerelateerd aan vergelijkbaar gedrag, aan een analogie. Leren is op deze wijze kwalitatief beter en sneller te realiseren.
Een lange weg van evolutie heeft ertoe geleid dat we ons gedragen zoals we ons gedragen. De evolutionaire psychologie beschouwt ons gedrag in het licht van het ontstaan, de evolutie ervan. Kennis over het ontstaan en de overlevingswaarde van ons gedrag, helpt bij het ontwikkelen van werkprocessen. Nieuw gedrag, bijvoorbeeld nieuwe manieren van samenwerken, hebben de beste kans van slagen als ze aansluiten op de evolutionair ontwikkelde basis.
In groepen ontstaat specifiek gedrag en ontstaat een specifieke dynamiek. In een groep laten mensen andere dingen zien, gedragen ze zich anders, dan wanneer ze alleen zijn. De invloed van een groep is enorm, waarbij de precieze invloed afhankelijk is van de samenstelling van de groep. Het maken van keuzes of het uitvoeren van vastgelegde procedures kunnen in de ene groep geheel anders uitvallen dan in een andere groep of dan in een individuele setting.
De menselijke informatieverwerking, de menselijke hersenen, de evolutionaire selectie en de sociale context hebben een enorme invloed op al ons dagelijks waarnemen, besluiten en handelen. Door jarenlang wetenschappelijk onderzoek weten we inmiddels enorm veel over deze invloeden. En toch handelen we er nauwelijks naar.